Για την ίδρυση του Τυρνάβου εκφράζονται δυο αντίθετες γνώμες.Κατά τον Κ. Οικονόμον εξ Οικονόμων, η λέξη Τύρναβος είναι σλαβική και σημαίνει αγκαθότοπος. Σύμφωνα με την άποψη αυτή η ίδρυση του Τυρνάβου έγινε τον 7ο ή τον 8ο αιώνα μ.Χ. από Σλάβους κατά τις τότε σλαβικές επιδρομές. Κατά τον Λαρισαίο λόγιο Κ. Κούμα, η πόλη ιδρύθηκε από τον Τούρκο κατακτητή της Θεσσαλίας Τουραχάν Μπέη.Ο Τουραχάν έδωσε στην πόλη το όνομα Τούρναβος από την τουρκική λέξη τούρνα που σημαίνει λαυράκια από τα οποία ήταν γεμάτο το ποτάμι Καραδερές , το σημερινό μάτι.Το σωστό είναι ότι ο Τύρναβος χτίστηκε από τους Σλάβους σαν ποιμενικός συνοικισμός με καλύβες.Οι Σλάβοι που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή γρήγορα αφομοιώθηκαν από τους Έλληνες και τα μόνα ίχνη της διάβασής τους είναι τα τοπωνύμια της περιοχής.Το 1423 ο Τούρκος στρατηγός Τουραχάν κατέλαβε τον Τύρναβο.Από την αρχή έτρεφε μεγάλη συμπάθεια προς τους κατοίκους του Τυρνάβου γι'αυτό και έπεισε το σουλτάνο Μουράτ Β΄ να παραχωρήσει προνόμια στην πόλη του Τυρνάβου. Έτσι την εποχή εκείνη έχουμε μεγάλη αύξηση πληθυσμού και μεγάλη οικονομική ανάπτυξη. Ο Τουραχάν έχτισε δυο τζαμιά στον Τύρναβο.Ο Τύρναβος έφτασε στο ανώτερο σημείο άνθισης από το τέλος του 17ου και σ' όλο το διάστημα του 18ου αιώνα.Η πόλη τότε ήταν έδρα καντονίου. Το 1770 υπήρχαν στην πόλη 16 εκκλησίες και 6 τζαμιά.Τότε ο μητροπολίτης μετέφερε την έδρα του από τη Λάρισα στον Τύρναβο.Το 1812 ανέλαβε τη διοίκηση της Θεσσαλίας ο περιβόητος Βελής, γιος του Αλή Πασά.Αυτός έχτισε ένα σαράι στη σημερινή Τούμπα το οποίο καταστράφηκε από τους Τούρκους του Σουλτάνου το 1822.Σοβαρό πλήγμα και ίσως η χαριστική βολή για τον Τύρναβο ήταν η πανώλη που το 1813 έπληξε τον Τύρναβο και τη γύρω περιοχή. Ο Τύρναβος απελευθερώθηκε την 1η Σεπτεμβρίου 1881και προσαρτήθηκε στην Ελλάδα με την απόφαση του Συνεδρίου του Βερολίνου.

Σήμερα ο Τύρναβος είναι μια ιδιαίτερα ανθηρή πόλη των 20000 κατοίκων οι οποίοι κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τους είναι γεωργοί κατά κύριο επάγγελμα. Η πόλη διαθέτει ανεπτυγμένο βιοτικό, πολιτιστικό, μορφωτικό και κοινωνικό επίπεδο.Ιδιαίτερη μνεία αξίζει να γίνει για το τυρναβίτικο καρναβάλι και το έθιμο της Καθαράς Δευτέρας που συγκεντρώνει στον Τύρναβο χιλιάδες λαό από όλα τα μέρη της Ελλάδας.

Ο Τύρναβος είναι η πατρίδα του παιδαγωγού Αχιλλέα Τζάρτζανου και του γλύπτη Δανιήλ Α. Δανιήλ.

Σύνταξη: Μόκιας Γιάννης(από το βιβλίο του κ.Βύρωνα Σκρουμπή ΤΥΡΝΑΒΟΣ έκδοση δήμου Τυρνάβου 1997)